Een liefdeslied

[Boek en cd]

Een liefdeslied + cd

Biografische roman, geschiedenis Ned.-Indië, 2e wereldoorlog, Indisch verzet, Indonesische vrijheidsstrijd
Omslagillustratie Peter van Dongen
cd Een liefdeslied 47.27
Genaaid gebrocheerd met flappen, liedteksten en fotokatern van 32 blz. 256 blz.
Eerste uitgave november 2024
ISBN 978 94 93368 19 4

Peter van Dongen verzorgde het artwork

Het boek vertelt de fenomenale liefdesgeschiedenis van Rudi en Jopie, de ouders van de schrijver.
Ernst Jansz: “Nu de herfst van mijn leven is ingetreden, nu de wereld in chaos lijkt te verkeren, realiseer ik mij hoe belangrijk liefdesverhalen zijn. Dit ene liefdesverhaal kan ons misschien sterken in onze hoop, in ons hartstochtelijk verlangen dat alles uiteindelijk goedkomt. Dat de wereld, deze prachtige aarde, schoon en in al haar glorie uit deze chaos zal herrijzen. En dat liefde daar wellicht een essentiële rol in speelt.”

‘Magistraal liefdesverhaal grijpt de lezer regelmatig naar de strot.’

Herman Veenhof, Nederlands Dagblad, 15 november 2024

Ernst Jansz kon zijn moeder Jopie in 1985 nog uitgebreid interviewen; met de honderden brieven had hij het materiaal voor een persoonlijke documentaire, die de lezer regelmatig naar de strot grijpt. Het ‘magistrale liefdesverhaal’ is te horen op een cd met zestien nieuwe liedjes en te lezen in een boek met ontroerende brieven en de door elkaar heen dansende levensstijl van drie prachtige mensen, [waaronder] de vader, als Indo te westers voor zijn moederland en te oosters voor zijn nieuwe vaderland; die zijn idealen maatschappelijk in rook ziet opgaan, maar zich vastklampt aan gezin en morele hoogstaandheid, totdat het virus van oorlog, cel en kamp hem velt.

Jopie en Rudi trouwen op 18 december 1940. Korporaal Jansz en zijn luchtafweerbatterij hebben 35 Duitse vliegtuigen neergehaald en maanden in krijgsgevangenschap doorgebracht. Jopie en hij gaan in het verzet; blaadjes verspreiden, deelnemen aan knok- en hulpploegen, in steeds meer netwerken. Dat gaat fout, door verraad. Jopie bivakkeert weken in het ‘Oranjehotel’ in Scheveningen, Rudi is een grotere vis, wordt verhoord en tot pulp geslagen, gaat vanaf de Weteringschans naar kamp Amersfoort.

In het boek houdt Ernst Jansz zich zorgvuldig uit beeld. Hij schrijft bindteksten tussen de brieven van zijn ouders, hun dialogen en de verhalen van zijn moeder. In de zestien liedjes komt hij zelf aan het woord; alle aspecten van de liefdesgeschiedenis van zijn ouders krijgen hun plaats. Maar het houdt ook iets lichtvoetigs, met mooie koortjes en heerlijke baslijntjes in bijvoorbeeld ‘Er is een lied geschreven.’ En de liefde overwint die geschiedenis. De oorlog en de bloedige wording van Indonesië verwonden de relatie tussen Jopie en Rudi wel, maar het eindigt hand in hand, de ondergaande zon tegemoet.

‘Voor liefhebbers van zowel literatuur als muziek is dit boek een aanrader.’

Jan Stoel, Boekenkrant, 18 februari 2025

De roman is opgebouwd uit twee grote delen. Het eerste deel, getiteld ‘Voorgeschiedenis’, neemt de lezer mee naar de negentiende eeuw en vertelt het verhaal van Rudi Jansz’ voorouders. Dit is een familie van doorzetters, gekenmerkt door Multatuliaanse trekjes en een diep gevoel voor rechtvaardigheid, levend in een periode waarin de slavernij weliswaar formeel was afgeschaft, maar de erfenis ervan nog altijd voelbaar was. Het tweede deel, dat de titel van het boek draagt, richt zich op het persoonlijke verhaal van Rudi Jansz en de liefde van zijn leven, Jopie Becht.

Wat het boek extra bijzonder maakt, is de vorm waarin het verhaal wordt verteld. Jansz gebruikt een mix van foto’s, brieven – vaak prachtig en indringend geschreven – en liedteksten die als muzikale vertaling van het proza fungeren. Het wisselende vertelperspectief, waarbij delen van het verhaal vanuit de ik-vorm worden verteld (zoals in de hoofdstukken met de naam Jopie), zorgt voor een intieme band met de personages

Jan Kloeze, Literair Nederland, 24 januari 2025

In ‘Een liefdeslied’ vertelt de Nederlandse zanger/schrijver Ernst Jansz over de liefdesgeschiedenis van zijn ouders, waarin zowel het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland als het onafhankelijkheidsstreven van Nederlands-Indië zijn verweven.

‘Een liefdeslied’ beschrijft vooral de liefde tussen Jansz’ ouders Jopie en Rudi, maar is het meest ontroerend in de passages waarin op latere leeftijd, als Rudi al is overleden, Ati op zoek gaat naar haar eigen Indische wortels en zich eindelijk verzoent met haar achtergrond. Het boek vertelt bovendien overtuigend het vaker vertelde verhaal over de enorme afstand tussen het leven in Nederlands-Indië en het bestaan van Indische Nederlanders in het koude kikkerlandje aan de Noordzee. Vader Rudi zag het als zijn levenswerk om die afstand voor zijn mede-Indo’s zoveel mogelijk te overbruggen. Maar tijdens en na de onafhankelijkheidsoorlog bleek dat een onmogelijke opgave.

Wie het boek koopt, krijgt de gelijknamige cd ‘Een liefdeslied’ erbij, te beschouwen als de soundtrack van het boek. Het zijn fraaie, vaak verstilde en melancholische liedjes die belangrijke momenten in de levens van Jansz’ protagonisten onderstrepen. Het album zou op zichzelf kunnen staan, maar de combinatie met het boek is een mooie meerwaarde.

verschenen op

Een liefdeslied, 2024
muziek: Luna Jansz

De echo van een melodie                                  C

soms komt er vreemd en ongedacht
gedragen door de wind
de echo van een melodie
die jij ooit zong als kind

ik ken haar niet maar zij kent mij
en neemt mij bij de hand
ik volg haar met mijn ogen dicht
ik weet waar ik beland

haar ken ik wel die diepe bron
die poel van ver verlangen
het is waar de muziek ontspringt
die ik ooit dacht te vangen

maar nee maar nee steeds vangt zij mij
laat mij in zoete waan
en ook dit hele leven lang
weet ik nu niet meer gaan

en zing ik haar zolang ik kan
tot mijn stem verstomt
van waar jij bent voorbijgegaan
en wat er nooit meer komt

de maan zoals zij in de spiegel
van de kali zonk
en zij haar zilverblauwe licht
over de natte bladeren schonk

soms komt er vreemd en ongedacht
gedragen door de wind
de echo van een melodie
die jij ooit zong als kind
die jij ooit zong als kind

verschenen op

Een liefdeslied, 2024

We hebben gedanst

denk ik aan mijn leven
dan denk ik aan jou
hoe het is gelopen
jij hebt mij gegeven
wat ik zo graag wou
wat een mens niet kan kopen

en nu lig je hier
hou mijn hand nu maar vast
er zal nooit iemand zijn die
zoals jij bij mij past

ik droomde als kind
van een leven met jou
nog voor ik je kende
je hoopt dat iemand je vindt
en je meenemen zou
weg uit de ellende

en nu lig je hier
hou mijn hand nu maar vast
er zal nooit iemand zijn die
zoals jij bij mij past

ik voelde mijn kans
in die tent op het plein
waar ik viel voor jouw charme
o we hebben gedanst
ik wist dat jij het zou zijn
zweefde weg in jouw armen

en nu lig je hier
hou mijn hand nu maar vast
er zal nooit iemand zijn die
zoals jij bij mij past

zo zijn wij gegaan
in liefde en smart
schouder aan schouder
elke crisis doorstaan
want al brak ik jouw hart
jij bleef van mij houden

en nu lig je hier
hou mijn hand nu maar vast
er zal nooit iemand zijn die
zoals jij bij mij past

dat het zo lopen zou
weet je nog op het plein
dat ik viel voor jouw charme
o ik danste met jou
wist dat jij het zou zijn
zweefde weg in jouw armen

en nu lig je hier
hou mijn hand nu maar vast
er zal nooit iemand zijn die
zoals jij bij mij past

verschenen op

Een liefdeslied, 2024

Die ene die 

jij bent die ene die
ik wist dat er zou zijn
ja ja jij bent die ene die
voor altijd en altijd

het was meteen de eerste keer dat ik jou zag
zoals je naar me lachte dat ik toen al dacht
dit is het moment dat ik mijn dromen dromen laat
nu wat ik droomde hier recht voor me staat

jij bent die ene die
ik wist dat er zou zijn
ja ja jij bent die ene die
voor altijd en altijd

maar te zweven in jouw armen was mij niet genoeg
ik wilde alsmaar hoger tot de wind mij droeg
ik weet nu wel beter want hoe hoog je ook kunt gaan
ik wil nooit meer zo ver bij jou vandaan

er wordt weleens gezegd: er bestaat geen ideaal
je kunt geen leven leggen langs een lineaal
maar hoeveel bochten hobbels hoeveel hordes er ook staan
ik hoop die hele weg met jou te gaan

jij bent die ene die
ik wist dat er zou zijn
ja ja jij bent die ene die
voor altijd en altijd

verschenen op

Een liefdeslied, 2024

De kring van het bestaan 

het is gebeurd het is gedaan
je bent die ene weg gegaan
de zoete dood het leven
zij komen en zij gaan
zij nemen en zij geven
de kring van het bestaan

nog een keer opgestaan
van het warme bed
nog een keer kleren aangedaan
en water opgezet

nog een keer door de deur
de kamer uitgegaan
een briefje op de tafel:
ik ben naar huis gegaan

waar ik zonder muren vrij kan zijn
en met de vogels mee
over bomen bloemenvelden
de duinen en de zee

het is gebeurd het is gedaan
je bent die ene weg gegaan
de zoete dood het leven
zij komen en zij gaan
zij nemen en zij geven
de kring van het bestaan

nog een keer door de straten
van de stad gegaan
heb ik aan de oever
van de rivier gestaan

daar stroomt het water eindeloos
en altijd weer naar zee
en wie of wat of waar je bent
de stroom die neemt je mee

ik ga nu weg ik zweef gewichtloos
met de wolken mee
zoals een boot op de rivier
gedragen wordt naar zee

het is gebeurd het is gedaan
je bent die ene weg gegaan
de zoete dood het leven
zij komen en zij gaan
zij nemen en zij geven
de kring van het bestaan

verschenen op

Een liefdeslied, 2024

Nu jij dan bent geboren  

nu jij dan bent geboren
staat deze aarde werkelijk stil
alsof mijn oren anders horen
en ik kijk door een andere bril
elke verklaring draait zich om
lost op in helder licht
niets is recht en niets is krom
en alles wijkt voor jouw gezicht
ik kan de hemel horen
nu jij dan bent geboren
ik kan de hemel horen
nu jij dan bent geboren

ik zag wat geen mens hoort te doorstaan
hoe mensen kunnen lijden
hoe andere mensen kunnen slaan
en geliefden scheiden
hoe een stoet van troostelozen
door de kale winter trok
een pad dat niemand had gekozen
en dat eindigde in wrok
maar ik ben niet meer verloren
nu jij dan bent geboren
maar ik ben niet meer verloren
nu jij dan bent geboren

jij zult de nieuwe wereld zijn
waar geen wezen meer zal lijden
een wereld zonder vrees en pijn
tot aan het eind der tijden
ja jij zult mijn vreugde zijn
de viering van dit leven
het licht dat op de wereld schijnt
heb jij mij weer gegeven
alles is mooier dan tevoren
nu jij dan bent geboren
alles is mooier dan tevoren
nu jij dan bent geboren

outtake van

Een liefdeslied, 2024

O mijn hoofd zit vol  

o mijn hoofd zit vol lief
het leven is net een groot spel
maar wat is mijn rol lief
of merk ik dat later wel

ik heb dan wel gezegd lief
laten wij elkaar maar vrij
maar nou voel ik me slecht lief
en het enige dat telt ben jij

stroomversnelling om me heen lief
ik drijf mee ik moet het wel
wie weet drijven we uiteen lief
wie weet is de stroom te snel

maar als ik weg ben in de nacht lief
rondraas in dit dwaas bestaan
of doodga op een mooie dag lief
dan droom ik van jou mijn lief
of doodga op een mooie dag lief
dan droom ik van jou mijn lie

verschenen op

Een liefdeslied, 2024

We zijn er nog

worden wij dan honderd jaar
zijn wij nog altijd bij elkaar ah ha
ja nog altijd

al waren wij hetzelfde niet
wij zongen wel hetzelfde lied ah ha
en ja nog altijd

en we zijn er nog
jij en ik ja we zijn er nog
nog altijd
ja we zijn er nog
jij en ik ja we zijn er nog
nog altijd
ja nog altijd

al spraken wij een andere taal
vertelden wij toch één verhaal ah ha
nog altijd

al was het soms eenvoudig niet
wij zongen toch ons eigen lied ah ha
en ja nog altijd

de stormen van het leven
zijn ons niet voorbijgegaan
soms wankelden we even
maar we zijn toch blijven staan

we zijn er nog
jij en ik ja we zijn er nog
nog altijd
ja we zijn er nog
jij en ik ja we zijn er nog
nog altijd
ja nog altijd