ejansz

verschenen op
  
Dromen van Johanna 2010/Dromen van Johanna, live 2011
Red River Shore, Bob Dylan, vertaald

Het meisje van de Rode Rivier

sommigen van ons doen het licht uit en leven
in het vluchtige schijnsel van de maan
sommigen zijn in het donker als de dood voor zichzelf
daar waar engelen gaan
mooie meisjes staan er in de rij
en ach wie wil er geen plezier
maar ik wilde nooit dat een ander mij willen zou
dan het meisje van de Rode Rivier

ja ik heb haar om haar hand gevraagd
ga nooit meer bij mij vandaan
zei zij: dan geef ik jou de goede raad
ga naar huis en leid een kalm bestaan
ach ik ging naar oost ik ging naar west
ging waar de zwarte stormwind giert
maar daar of hier ben ik nooit zo ver gegaan
met het meisje van de Rode Rivier

meteen toen ik haar zag begreep ik wel
nooit meer vrij te zijn
één ogenblik en ik wist: zij hoort
voorgoed bij mij te zijn
maar lang geleden ging de droom voorbij
nee zij is niet meer hier
trouw aan het leven trouw aan mij
was het meisje van de Rode Rivier

nu draag ik de mantel van droefenis
voor goedkope liefde vaak gezwicht
en een bevroren glimlach streek
neer op mijn gezicht
gevangen in de herinnering
aan haar die ik nog liefheb lig ik hier
elke nacht weer in de armen van
het meisje van de Rode Rivier

in de schaduw van een verleden dat verbleekt
verzeild in de storm van de tijd
heb ik mijn leven aan de rand
van de nacht geleid
en zo tel ik mijn dagen af
sta ik ten slotte hier
en is elke dag er weer één verder weg
van het meisje van de Rode Rivier

ik ben een vreemde in dit vreemde land
maar ergens anders hoor ik niet
ik leef en streef voor wie ik liefheb
en de heuvels geven mij een lied
en hoewel ik nauwelijks iets herken
weet ik goed: eens was ik hier
duizend en één nacht terug
met het meisje van de Rode Rivier

zo ben ik dan teruggegaan
voordat men vergat
en wie ik ook aansprak had ons daar gezien
maar wist niet over wie ik het had
eens viel de avond over mij
werd de dag een souvenir
die ik zo graag gedeeld had met
het meisje van de Rode Rivier

en nu hoorde ik van een man uit een verre tijd
en er gaat een vreemd gerucht
als iemand daar de dood in was gegaan
hij gaf hem aan het leven terug
ik weet niet in welke taal hij sprak
en of ze dat nog doen nu en hier
maar soms denk ik dat niemand mij hier ooit heeft gezien
dan het meisje van de Rode Rivier

verschenen op
     
Dromen van Johanna 2010/Dromen van Johanna, live 2011/Gideons droom 2013/Live in tijden van corona 2022
Love Minus Zero/No Limit, Bob Dylan, vertaald

Liefde min nul

mijn lief spreekt als de stilte
geen ademtocht verspilt ze
aan macht of idealen
zij is oprecht als vuur als ijs
mensen kopen rozen
mooie beloftes in dure dozen
mijn liefste lacht als vergeet mij niet
en liefde is haar enige prijs

in kroegen en restauraties
bespreekt men situaties
citeert boeken en dissertaties
schrijft conclusies op de muur
men spreekt van de toekomst
mijn liefste spreekt zachtjes
zij weet hoe goedkoop succes is
en geen succes is minstens even duur

dolken en zware laarzen
meisjes ontsteken kaarsen
bij ceremonies van witte ruiters
waar zelfs een blinde kwaad in ziet
Lucifers monumenten
storten geruisloos in elkaar
mijn lief zit thuis en schikt haar haar
zij weet genoeg en oordeelt niet

de brug trilt in het donker
de dorpsarts doet zijn ronde
nichtjes overdenken hun zonden
zoeken verlichting bij een wijze man van naam
de wind huilt hamerslagen
de nacht jaagt koude vlagen
als een raaf is daar mijn liefste
met een gebroken vleugel aan mijn raam

verschenen op
  
Dromen van Johanna 2010/Dromen van Johanna, live 2011
Sad Eyed Lady Of The Lowlands, Bob Dylan, vertaald

Droeve dame van het Laagland

met je kwikzilveren mond als het missie uur begon
en je ogen als rook en je gebed als een chanson
en je zilveren kruis en je stem een carillon
wie daar zal jou ooit ten grave dragen?
met je zakken ten slotte dichtgenaaid in je jas
en je trambaan visioenen neergelegd in het gras
en je huid als zijde en je gezicht als glas
is er iemand die jou naar huis zal dragen?
droeve dame van het Laagland
met het droeve orakel dat er niemand komt
mijn warenhuis ogen mijn Arabische trom
heb ik aan jouw poort gebracht
wil je, droeve dame, dat ik wacht?

met je lakens van goud en je gordel van kant
het kaartspel zonder azen en boeren in je hand
en je kelder kleren en je ogen zwart omrand
word jij ooit door één van hen begrepen?
met je silhouet als het zonlicht dimt
in jouw ogen waar het maanlicht klimt
en je ieniemienie liedjes en je zigeuner hymne
word jij ooit door iets van hen gegrepen?
droeve dame van het Laagland
met het droeve orakel dat er niemand komt
mijn warenhuis ogen mijn Arabische trom
heb ik aan jouw poort gebracht
wil je, droeve dame, dat ik wacht

met hun dodenlijst op zak staan de koningen van Tyrus
in een lange rij te wachten op een honingzoete sierkus
o het zou zo kunnen zijn zegt zelfs de grootste scepticus
maar wie van hen wil jou alleen maar kussen?
met de vlammen uit je jeugd onder een nachtelijk gordijn
en je Spaanse maniertjes en je moeders medicijn
en je cowboy mond en je avondklok refrein
wie van hen zou jou ooit laten rusten?
droeve dame van het Laagland
met het droeve orakel dat er niemand komt
mijn warenhuis ogen mijn Arabische trom
heb ik aan jouw poort gebracht
wil je, droeve dame, dat ik wacht

o boeren en zakenlui zij toonden zich aan jou
met hun dode engelen die niemand ooit tonen wou
maar waarom juist jou hun geheimen toevertrouwd?
o hoe konden zij ooit zo dwalen?
met de wrange smaak van hun mega kippenfarm
maar de zee aan je voeten en het valse loos alarm
en het piratenkind rustend op jouw arm
o hoe konden zij jou ooit overhalen?
droeve dame van het Laagland
met het droeve orakel dat er niemand komt
mijn warenhuis ogen mijn Arabische trom
heb ik aan jouw poort gebracht
wil je, droeve dame, dat ik wacht

met je plaatstalen geheugen voor Cannery Row
en je weekbladen man nog slechts voor één nacht echtgenoot
en de lieflijkheid die jij zo argeloos showt
is er iemand die iets voor jou betekenen kan?
en nu sta jij voor jouw dief en hij staat er voor jou
met je heilige medaillon die je vingertoppen vouwen
en je aureool en je ziel hiernamaalsblauw
is er iemand die denkt dat hij jou breken kan?
droeve dame van het Laagland
met het droeve orakel dat er niemand komt
mijn warenhuis ogen mijn Arabische trom
heb ik aan jouw poort gebracht
wil je, droeve dame, dat ik wacht

verschenen op
  
Dromen van Johanna 2010/Dromen van Johanna, live 2011
Visions Of Johanna, Bob Dylan, vertaald

Dromen van Johanna

is het niet net of de nacht je juist een hak zet
als je op je tenen loopt?
hier zitten wij verslagen waar wij allen
op een feest hadden gehoopt
en Louise heeft een hand vol regen
die ze jou als sneeuw verkoopt
licht flikkert in de kamer hiernaast
terwijl hier de verwarmingspijp blaast
de radio speelt zacht en zonder haast
er is niets helemaal niets wat mij verbaast
alleen Louise verstrengeld en verdoofd
en deze dromen van Johanna die stromen door mijn hoofd

dames doen aan blindeman
op het verlaten speelterrein
en meisjes voor de nacht spreken zacht
van avontuurtjes op de D-trein
en hoor de nachtwacht klikt zijn zaklamp aan
en twijfelt aan zijn nieuwste medicijn
Louise is teder is dichtbij
breekbaar als een spiegelbeeld is zij
en maakt het nog eens duidelijk voor mij:
Johanna is er niet bij
o de geest van de lamp licht op achter de huid van haar gezicht
waar voor de dromen van Johanna het mijne is gezwicht

kleine man, de weg kwijt,
vindt zichzelf een kunstenaar
als hij te koop loopt met zijn wanhoop
en flirt met het gevaar
en als haar naam ter sprake komt
praat hij over een afscheidskus van haar
hij spuit al zijn gal
zo nutteloos te zijn en al
mopperend tegen het kristal
en ik sta in de hal
o de gedachtegang was zwaar maar iets heeft mij tot hier gebracht
en de dromen van Johanna dragen mij voorbij de nacht

achter deuren van musea
is vergankelijkheid de aanklacht
klinken stemmen: dit is dus verlossing
als je maar genoeg geduld betracht
maar Mona Lisa had de blues je kunt het zien
aan de manier waarop ze lacht
kijk hoe een muurbloem bevriest
terwijl hier een huidcrème dame niest
en luister hoe er één met hangsnor kniest
ik zie mijn knieën niet hoe triest
o juwelen en gouden munten hangen om een ezels hals
maar door de dromen van Johanna klinken zij nog eens zo vals

de dealer fluistert met de barones
en ja zij heeft een budget voor hem
noem mij er één, zegt zij, die hier geen parasiet is
en ik zeg een gebed voor hem
en waar Louise zegt: niet alles tegelijk,
spreidt zij zelf haar bed voor hem
en heeft Madonna zich nog niet geopenbaard
en zie de lege kooi stort in elkaar
waar eens haar mantel op de planken viel voor haar
en terwijl de violist zich waagt op het trottoir
en schrijft wat gescheiden was is nu weer bij elkaar
achter op de viskar die men laadt vol kaviaar
spat mijn bewustzijn uit elkaar
o harmonica’s spelen de allerhoogste noot en flarden mist
en deze dromen van Johanna zijn nu alles wat er is

verschenen op
  
Dromen van Johanna 2010/Dromen van Johanna, live 2011
Just Like A Woman, Bob Dylan, vertaald

Als een vrouw

niemand voelt zich bezwaard
als ik vannacht hier in de regen staar
iedereen weet dat vandaag
Lieveling nieuwe kleren draagt
en ik weet nu hoe het is als een jurk vertraagd
van haar schouders glijdt

ze verleidt als een vrouw
en ze vrijt als een vrouw o jawel
en ze verwijt als een vrouw
maar als een meisje breekt zij

Queen Mary is mijn vriendin
en dit was wellicht pas het begin
maar iedereen voelt aan
het kan pas Lieveling goed gaan
als zij van haar sluier pillen en parels is ontdaan
en dan is het gewoon een mooie meid

ze verleidt als een vrouw
en ze vrijt als een vrouw o jawel
en ze verwijt als een vrouw
maar als een meisje breekt zij

het regende al te lang
en het was ja van verlangen
dat ik hier ooit kwam
nu loop ik angstig door jouw gangen
zoek ik in het gedrang
de nooduitgang
ben ik bang
en al lang dat

dit niet mijn leven is
en dat ons niet meer dan dit gegeven is
en als ik ooit, veronderstel,
aan jou als vriend word voorgesteld
dan heb ik liever niet dat je vertelt
van mijn honger in jouw koninkrijk

ah je misleidt als een vrouw jawel
en je vrijt als een vrouw o jawel
en je verwijt als een vrouw
maar als een meisje breek jij

verschenen op
  
Dromen van Johanna 2010/Dromen van Johanna, live 2011
Desolation Row, Bob Dylan, vertaald

De Verlorenstraat

er hangen mannen op de posters
men verft je paspoort bruin
de schoonheidssalon zit vol zeelui
het circus staat in de tuin
hier komt de blinde commissaris
beneveld op verzoek
de koorddanseres aan de ene hand
de andere is in zijn broek
en de knokploeg wacht gespannen
tot de noodklok ergens slaat
als Dame en ik de wereld zien
vanuit de Verlorenstraat

Cinderella oogt zo welwillend
één voor één, lacht zij en telt
steekt haar handen in haar achterzak
als Bette Davis zelf
Romeo komt galmend binnen
Jij Bent Van Mij, heb je mij verstaan?
en iemand zegt: verkeerde film mijn vriend
je kunt maar beter gaan
en het enige geluid dat de
ambulance achterlaat
is Cinderella die de vloer aanveegt
in de Verlorenstraat

nu de sterren hun toevlucht zoeken
en zelfs de maan zich sluieren laat
haalt de waarzeggende dame
haar hele handel van de straat
behalve Kaïn en Abel
en de bochel van de Notre Dame
bedrijft iedereen de liefde
of sluit bezorgd het raam
de Samaritaan nog steeds barmhartig
beschildert zijn gelaat
maakt zich zo op voor het carnaval vannacht
in de Verlorenstraat

voor Ophelia onder het venster
voel ik iets van berouw
op haar twintigste verjaardag
is zij al een belegen vrouw
voor haar is de dood romantisch
in haar ijzeren gewaad
en met haar lusteloze zonde
is haar beroep haar celibaat
hoewel haar blik gericht is op de plaats
waar de boog van Noach staat
brengt zij haar dagen starend door
in de Verlorenstraat

Einstein vermomd als Robin Hood
kwam hier zojuist voorbij
zijn herinneringen in een koffer
de jaloerse monnik aan zijn zij
onberispelijk angstaanjagend
bietste hij een sigaret
en verderop rioolpijp puffend
citeerde hij het alfabet
je ziet het niet zo aan hem af
maar eens was men idolaat
als hij speelde op zijn elektrische viool
in de Verlorenstraat

Dr. Filth bewaart zijn wereld
in een beker van bruin leer
maar zijn seksloze patiënten
zij bluffen hem naar meer
een te vaak uitgeklede zuster
beheert het rattenkruid riool
en de kaarten met de spreuken als
Have Mercy on His Soul
zij allen blazen penny whistles
dat het horen je vergaat
als je ver genoeg je nek uitsteekt
uit de Verlorenstraat

voor het feest hier tegenover
spant men doeken als vanouds
en het spook van deze opera
lijkt verdacht veel op de paus
daar verwent men Casanova
o hij voelt zich zo gehoord
men smoort hem in voldoening
heeft hem vergiftigd met het woord
en het spook roept magere meisjes toe:
scheer je weg als het jou ontgaat
Casanova is gestraft voor zijn bezoek
aan de Verlorenstraat

’s nachts komen de agenten
en het supermannen peloton
en verdacht van te veel kennis
word je gegrepen als spion
en terug naar de fabriek gebracht
waar de hartaanval machines staan
en terwijl zij worden vastgesnoerd
sleept men de kerosine aan
uit de kelders van kastelen
van de verzekeringsmagnaat
die je verzekert dat geen mens ontsnapt
naar de Verlorenstraat

geprezen zij Nero’s Neptunus
en de Titanic die zijn reis begon
en alle mensen riepen
Which Side Are You On?
Ezra Pound en T. S. Eliot
hebben woorden op de brug
tot vermaak van calypso zangers
keren vissers er met bloemen terug
waar tussen de vensters van de zee
meer dan één meermin gaat
en niemand veel gedachten wijdt
aan de Verlorenstraat

ja je brief ontving ik gisteren
de deur viel net dicht met een klap
de vraag of alles goed ging
was vast een soort van grap
alle mensen die jij noemde
zo gauw voel jij je niet beschaamd
ik sorteerde hun gezicht opnieuw
en gaf hun een nieuwe naam
wat mij betreft las ik genoeg
waar het om jouw brieven gaat
tenzij, wellicht, ze zijn gepost
in de Verlorenstraat

verschenen op
  
Dromen van Johanna 2010/Dromen van Johanna, live 2011
To Ramona, Bob Dylan, vertaald

Voor Ramona

Ramona mijn lief
leg je hoofd maar te rusten bij mij
de ergste pijn gaat
met tranen en kussen voorbij
de bloem van de stad
zo weelderig in ’t blad
ziet somber en doods nu en dan
en het heeft ook geen zin
laat je niet met haar in
hoewel ik dat niet in één zin zeggen kan

je lippen schraal van de wind
zo sterk zo bemind
heb ik iedere plooi van jouw huid
die wat wij ooit samen deelden
voor altijd omsluit
en ik heb er pijn van
dat jij deel wilt zijn van
een wereld die niets is dan schijn
een waan een fantoom lief
niet meer dan een droom lief
waarin jij jezelf nooit kunt zijn

je hoofd tolt vol vage
en zinloze zinnen
die jij al te graag wilt verstaan
en ik weet dat je twijfelt
of je zult blijven
of terug naar het laagland zult gaan
men heeft je laten geloven
dat onze wereld vergaat
maar geen zee is zo wild lief
geen koude verkilt lief
als een hart dat in bitterheid slaat

ik heb je vaak horen zeggen
dat je beter bent dan niemand
en niemand is beter dan jij
maar als je dat denkt
heb je niets te verliezen
en daar mijn lief win je niets bij
verwachting verlangens en vrienden
zijn sterker dan jij
die jou claimen
en zoveel ontnemen
dat je tenslotte wilt zijn zoals zij

ik zou voor je gaat
nog zoveel willen zeggen
maar ik weet ook: het doet jou geen goed
en dit is mijn liefste
een stap die jij zelf zetten moet
zal het tij keren
de tijd zal het leren
dus doe maar gerust wat je wou
en wie weet leg ik ooit lief
vergeten berooid lief
mijn hoofd weer te rusten bij jou