Dromen van Johanna

[Bob Dylan Vertaald. Brieven aan een vriend]

Dromen van Johanna, boek en cd
Ingenaaid, met flappen, geïll., 240 blz.
ISBN 978-90-6265-655-4 € 28,50
Eerste druk oktober 2010
Tweede druk januari 2011

Uit Molenbeekstraat, dat zijn Amsterdamse jeugd beschrijft van 1948 tot 1970, weten we dat Ernst Jansz in 1964 zijn eerste Bob Dylan-singletje kocht en dat hij in 1969 te vinden was op het Isle of Wight om het optreden van Bob Dylan en The Band mee te maken. En in CCC Inc. Een band lezen we dat door Jansz c.s. al op de vroegste opnames van CCC Inc. uit 1967 nummers van Bob Dylan worden gezongen.
Bob Dylan is een rode draad in Ernst Jansz’ muziekleven. Het enige nummer op Molenbeekstraat, (2006) dat hij niet zelf schreef was Huiswaarts, zijn eerste vertaling van een Dylan-lied: Tomorrow’s a long time. Pas een paar jaar later probeerde hij het een tweede keer en vanaf dat moment raakte Ernst Jansz opnieuw in de ban van Bob Dylan’s fenomenale songs en hij vertaalde in anderhalf jaar tijd twaalf van zijn teksten voor Dromen van Johanna.
Aan een goede vriend heeft Jansz nauwgezet verslag gedaan van zijn twijfels, zijn enthousiasme en zijn zoektocht naar de beste interpretatie van soms onbegrijpelijke en on- vertaalbaar geachte teksten en naar achtergrondverhalen bij de liedjes die voor zo velen zoveel betekenen: Visions of Johanna, Sad Eyed Lady of the Lowlands, Just like a woman, Boots of Spanish leather, To Ramona en andere. Gaandeweg komt hij bij elk lied telkens iets meer te weten over Dylan en over de geliefden Suze Rotolo, Sara Lownds en Edie Sedgwick die wellicht voor deze liedjes model hebben gestaan, en ontdekt hij wie uiteindelijk de ware liefde is in Red River Shore / Het meisje van de Rode Rivier. De uitvoering van het boek wordt gelijk aan de jongste edities van Molenbeekstraat en De Overkant, d.w.z. met een aansprekend omslag van Peter van Dongen en inclusief de officiële CD van V2 Records.

Peter van Dongen verzorgde het artwork.

RECENSIES

«Het lijkt eenvoudiger om het geheim van de schepping te doorgronden dan te snappen wat er in het hoofd van Bob Dylan omging toen hij nummers schreef als Desolation Row, Visions of Johanna of Love minus Zero. Ernst Jansz heeft zijn hoofd gebroken om een dozijn nummers in het Nederlands te vertalen. Een titanenklus, artistiek gevaarlijk bovendien, want het risico bestaat dat de magie van de oorspronkelijke tekst verloren gaat. Jansz heeft in brieven aan een vriend, die gebundeld zijn in Dromen van Johanna, minutieus uitgelegd hoe hij zin voor zin, beeld voor beeld, met die teksten heeft geworsteld. Voor de ware Dylan-freak is dat een prachtboek geworden, met als extra cadeautje het omslag van Peter van Dongen: een klare-lijn-tekening van Dylan in zijn chaotische kamer in het New Yorkse Chelsea Hotel. (…) Het genot zit in de vertaalprestatie die Jansz heeft geleverd. » – Patrick van den Hanenberg in de Volkskrant

«Voor Nederlandse Dylanfans en liefhebbers van luisterliedjes van eigen bodem is het een van de mooiste en belangrijkste albums van het jaar, deze Dromen van Johanna. Twee jaar lang worstelde Ernst Jansz met de teksten van idool Bob Dylan. Aan de veelgeprezen vertaling Huiswaarts (Tomorrow’s a long time) voegde hij er elf toe, om ze vervolgens meesterlijk op te nemen. Meesterlijk ja, omdat deze oud-voorman van Doe Maar, die enkele jaren het isolement van de roem kende waarin Dylan z’n leven lang leeft en muziek schrijft, zich de magie van Dylans liedjes toe-eigent zonder de tekst of muziek van His Royal Bobness geweld aan te doen. Schier onvertaalbare songteksten als Desolation row (De Verlorenstraat) of Sad eyed lady of the Lowlands (Droeve dame van het Laagland), Jansz weet de sfeer te grijpen en dompelt ze onder in de melancholie die ook zijn project Molenbeekstraat al zo ontroerend maakte.
En hij durft er nota bene hier en daar nog een Indisch sausje aan toe te voegen ook.» – Peter Hovestad in Haarlems Dagblad

«Ernst Jansz vertaalde twaalf nummers van de Amerikaanse meester. Een klus die hem twee jaar kostte, wat alles zegt over het raffinement hiervan. Zijn vertalingen zijn secuur waar mogelijk en vrij waar nodig. Met Dylaneske rauwheid maakte hij er twaalf mooi verhalende nummers van altijd van.» – Bart Wijlaars in De Telegraaf

«Het vertalen van twaalf Bob Dylan liedjes naar het Nederlands; je moet het maar durven. Ernst Jansz durfde het. Dromen van Johanna heet het project dat naast een cd en een boek ook een theatertour heeft voortgebracht. Het zijn mooie en bij vlagen ook ontroerende verhalen, die niet alleen inzicht geven in het vertaalproces, maar ook in Bob Dylan en de vrouwen voor wie Dylan de nummers schreef. Verhalen met daarin de brieven die Jansz tijdens het vertalen schreef aan zijn ‘vriend H.’ Diezelfde vriend H. was van mening dat een goede songtekst 1001 verschillende interpretaties moet hebben en mede daarom heeft het vertaalproces behoorlijk wat tijd gekost. Zo ging Jansz een legio aan straatnamen af om een goede vervanging te vinden voor Desolation Row. Het werd uiteindelijk De Verlorenstraat.» – Stefan Sjoers in Revolver’s Lust for Life

«Wie wil vertalen, moet een groot talent hebben om te twijfelen aan de nieuwe woorden. En dat heeft Jansz. Dylans teksten zijn niet altijd naar de letter vertaald, maar wel, en dat is belangrijker, naar het geweten. Liefdevol ook. Achterin Dromen van Johanna zit het echte werk. De cd waartoe al die twijfel geleid heeft, de uitvoeringen. Dan hoor je alleen nog maar prachtig uitgevoerde zekerheid.» – Ed Schilders in de Volkskrant